Altyapı Yatırımları, Üstyapı Yatırımları, İller Bankası, İllerin
Gelişimi.
İllerin gelişimine etki eden en önemli faktörlerden biri kentsel altyapı
yatırımlarıdır. Çünkü kentsel altyapı yatırımları, doğrudan ve dolaylı etkileri ile illerin
sosyo-ekonomik gelişimi üzerinde belirleyici olmaktadır. Doğrudan etki; içmesuyu,
kanalizasyon, harita ve imar planı, katı atık gibi yatırımlarda kendini göstermektedir.
Bunlar temel altyapı yatırımları olarak adlandırılarak, bir ilin yaşanılabilir hale
gelmesine doğrudan katkıda bulunurlar. Dolaylı etki ise; üstyapı yatırımlarında ve
altyapı yatırımlarının özel sektör yatırımlarına olumlu dışsallık sunmasında ortaya çıkar.
Üstyapı yatırımlarının gerçekleştirilebilmesi için, öncelikli olarak altyapının sağlam
olması gerekmektedir. Çünkü altyapının sağlam olmasından sonra, üstyapı
yatırımlarında istenilen sonuçlara ulaşılabilir. Tüm bu yatırımlar tam olduğunda ise,
özel sektör faaliyette bulunmaya başlayacaktır. Dolayısıyla altyapı yatırımları, farklı
etki kanalları ile illerin gelişimine son derece önemli katkılarda bulunmaktadır.
Kentsel altyapı yatırımlarının gerçekleştirilmesinde dünyada olduğu gibi
Türkiye’de de esas sorumlu kurum belediyelerdir. Ancak birçok belediye teknik, mali
veya personel yetersizliğinden dolayı bu yatırımları kendisi gerçekleştirememektedir.
Bu durumda devreye İller Bankası girmektedir. Güçlü kurumsal kimliği ve yıllardır
sahip olduğu tecrübeyle belediyelerin eksik olduğu alanlarda, onlara destek olmaktadır.
Bu desteğin esas olarak, mali ve teknik olmak üzere iki ayağı vardır. Mali destek;
iv
yatırımların gerçekleştirilmesi için mali gücü yeterli olmayan belediyelere kredi
açılmasında ve genel bütçe vergi gelirlerinden belediyelere aktarılan paylara Banka’nın
aracılık etmesinde ortaya çıkmaktadır. Teknik destek ise; gerek ihale aşamasında,
gerekse de yapılan işi kontrol eden teknik personel yoluyla kendini göstermektedir.
Tüm bu değerlendirmelerden sonra çalışmanın ortaya koyduğu sonuç; altyapı
yatırımları ile illerin gelişimi arasında paralel bir ilişki olduğu ve bu ilişkiye katkıda
bulunan en önemli kurumun İller Bankası olduğudur