Derlem, Öğrenci derlemi, Sözcük ağları, Sözcüksel uyum, Uyum-dizini
Bu çalışma, betimsel ve yarı-deneysel olarak iki ana bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın ilk amacı, İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen Türk öğrenciler tarafından yazılan metinlerdeki sözcük özellikleriyle, anadili İngilizce olan öğrenciler tarafından yazılmış olan metinlerdeki sözcük özelliklerinin farklılıklarını belirlemektir. Çalışmanın diğer amacı ise, derlem tabanlı dil öğrenme aktiviteleri kullanarak Türk öğrencilerin sözcük bilgisi ile ilgili sorunları çözmelerine yardımcı olmaktır.
Çalışmanın betimsel aşamasında, 49 Türk ve 100 Amerikalı-İngiliz öğrenci tarafından yazılmış metinler karşılaştırılmıştır. Metinler, çevrimiçi bir veri tabanı olan Coh-metrix kullanılarak işlenmiştir. Türk öğrencilerinin metinlerindeki sözcük bağlantılarını, anadili İngilizce olan grupların metinlerindeki sözcük bağlantılarıyla karşılaştırırken, Coh-metrix’teki indekslerden biri olan Gizli Anlam Analizi (GAA) kullanılmıştır. İstatistiksel analizler, Türk öğrencileri tarafından yazılmış metinlerin, diğer grup tarafından yazılmış olan metinlerden atıf, anlam, okunabilirlik ve sözdizimi indekslerinde anlamlı farklılıklar gösterdiğini ortaya çıkarmıştır. Odak grup görüşmeleri, bu farklılıkların çoğunlukla sözcük bilgisi yetersizliğinden kaynaklandığını göstermiştir. Bu nokta, çalışmanın yarı-deneysel bölümünün gerekçesini oluşturmaktadır.
Çalışmanın yarı-deneysel bölümünde, orta ve orta-üstü İngilizce yeterliliği olan 37 Türk öğrenci yer almıştır. Deney grubu 18, kontrol grubu ise 19 öğrenciden oluşturulmuştur. Deneysel uygulamadan önce, her iki gruba da kelime tanıma ve kompozisyon yazma testleri verilmiştir.
Çalışmanın yarı-deneysel süreci, derlem tabanlı bağlamlı-dizin uygulamaları içermiş ve yaklaşık 10 hafta sürmüştür. Uygulamanın sonunda, gruplara uygulamanın başında verilmiş olan sözcük tanıma ve kompozisyon testleri tekrar verilmiştir. Uygulamanın gecikme etkilerini görebilmek için aynı kompozisyon testi yaklaşık iki hafta sonra tekrar uygulanmıştır.
Analiz sonuçları, sözcük tanıma testinde, deney grubunun kontrol grubuna göre anlamlı bir şekilde daha başarılı olduğunu göstermiştir. Deney grubu ayrıca, sözcük üretimi açısından da kontrol grubunu anlamlı bir şekilde geride bırakmıştır. Öte yandan, bağlamlı-dizin çalışmalarının, GAA tekniği kullanılarak ölçülen sözcük bağlantıları üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı da saptanmıştır.
Çalışmanın son aşamasında deneysel gruptaki öğrencilerle bağlamlı-dizin aktivitelerinin dil öğrenimi bağlamında kullanılmasıyla ilgili yarı-yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Sonuçlar, öğrencilerin çoğunluğunun bu aktivitelere karşı olumlu tutumlar geliştirdiklerini ve bu aktiviteleri faydalı bulduklarını göstermiştir.