işletme tez konuları,
İktisat,
Ekonometri Tezi,
İktisat Tarihi,
Türkiye Ekonomisi,
Finansal Ekonomi ,
İktisadi Kalkınma Ve Büyüme ,
Maliye Politikası ,
Vergi Hukuku ,
Pazarlamaya Giriş,
Envanter Bilanço,
İşletme Yönetimi,
İşletme Finansı,
1.1 Anlamlı Basamaklar ve Yuvarlama Kuralları
Anlamlı Basamaklar
Ondalık bir sayının “anlamlı basamakları” (significant digits), o sayının kesinlik
ve dogrulu ˘ guna katkıda bulunan tüm basamaklarını gösterir. ˘
Veri ve ölçümleri elde etmek için çe¸sitli süreç ve i¸slemler kullanılabilmektedir.
Eger eldeki ölçüme ait bazı rakamlar, o ölçümü elde etmek için kullanılan ˘
sürecin dogruluk sınırı dı¸sındaysa, bunları kullanmanın anlamı yoktur. ˘
Örnek olarak, kol saatimize bakıp “saat 10:18:37:3” demek anlamlı degildir. ˘
Saat 10:18’dir.
Anlamlı Basamakları Belirleme Kuralları
1. Sıfır olmayan tüm basamaklar anlamlıdır. Örnek: 123456 sayısının anlamlı
basamak sayısı altıdır.
işletme tez konuları,
İktisat,
Ekonometri Tezi,
İktisat Tarihi,
Türkiye Ekonomisi,
Finansal Ekonomi ,
İktisadi Kalkınma Ve Büyüme ,
Maliye Politikası ,
Vergi Hukuku ,
Pazarlamaya Giriş,
Envanter Bilanço,
İşletme Yönetimi,
İşletme Finansı,
2.
˙
Iki sıfır-dı¸sı basamak arasındaki tüm sıfırlar anlamlıdır. Örnek: 103;406 sayı-
sının anlamlı basamak sayısı altıdır.
3. Ba¸staki sıfırlar anlamsızdır. Örnek: 000012 ve 0;012 için anlamlı basamak
sayısı ikidir.
8˙
Istatistiksel Kavramların Gözden Geçirilmesi A. Talha Yalta (2007 – 2011)
4. Ondalık ayraç içeren sayılarda sondaki sıfırlar anlamlıdır. Örnek: 1;20300 için
anlamlılık düzeyi altı basamaktır.
5. Tam sayılarda sondaki sıfırlar anlamlı ya da anlamsız olabilir. Örnek: (10000),
(10000), (1230000) ve (100;) sayıları için anlamlılık düzeyi üçtür. Sonuncu örnekte ondalık ayraçının anlamlılık düzeyini vurgulamak için kullanılmı¸s olduguna dikkat ediniz. ˘
Bilimsel Gösterim
“Bilimsel gösterim” (scientific notation), ba¸staki ve sondaki anlamlı olmayan sıfırları kullanmayarak anlamlı basamak sayısındaki olası bir karı¸sıklıgı˘
önlemeyi hedefler.
Kısaca bilimsel gösterimde tüm basamaklar anlamlıdır.
“Üstel gösterim” (exponential notation) adı da verilen bilimsel gösterimde
tüm sayılar a 10
işletme tez konuları,
İktisat,
Ekonometri Tezi,
İktisat Tarihi,
Türkiye Ekonomisi,
Finansal Ekonomi ,
İktisadi Kalkınma Ve Büyüme ,
Maliye Politikası ,
Vergi Hukuku ,
Pazarlamaya Giriş,
Envanter Bilanço,
İşletme Yönetimi,
İşletme Finansı,
b
biçiminde yazılır.
Burada b bir tam sayıdır. a ise 1 jaj < 10 olan bir “oranlı sayı” (rational
number) biçimindedir. Örnek: 0;00123 bilimsel gösterimi 1;2310
3
’tür. Örnek: 0;0012300 bilimsel gösterimi 1;2300 10
3
’tür. Örnek: 1230000 eger ˘
dört basamaga kadar anlamlı ise ˘ 1;230 10
6
diye gösterilir. Örnek: Üç basamaga kadar anlamlıysa da ˘ 1;23 10
6
olur.
Dikkat: Bilimsel gösterimde, ba¸staki oranlı sayının her zaman 1 ile 10 arasında olduguna dikkat ediniz. ˘
Yuvarlama Kuralları
“Yuvarlama” (rounding) kavramı anlamlı basamak kavramı ile yakından ili¸skilidir. Çe¸sitli hesaplamalarda sıradan yuvarlama yerine “istatistikçi yuvarlaması”
(statistician’s rounding) yöntemini kullanmak, sonuçların yukarı “yanlı” (biased)
olmasını önlemede gereklidir:
1. Tutulacak son basamak seçilir. Bir sonra gelen basamak eger ˘ < 5 ise tutulacak
basamak degi¸smez. ˘ Örnek: 1;2345 sayısı üç basamaga yuvarlanırsa ˘ 1;23 olur.
Örnek: 1230000 iki basamaga yuvarlanırsa ˘ 1200000 olur.
2. Bir sonraki basamak > 5 ise tutulacak basamak bir artırılır. Örnek: 0;126
sayısı iki basamaga yuvarlanırsa ˘ 0;13 olur.
3. Bir sonra gelen basamak = 5 ise; tutulacak basamak tek sayıysa bir artırı-
lır, çift sayıysa degi¸stirilmez. ˘ Örnek: 13500 sayısı iki basamaga yuvarlanırsa ˘
14000 olur. Örnek: 0;125 sayısı iki basamaga yuvarlanırsa ˘ 0;12 olur.
9 http://yalta.etu.edu.tr
işletme tez konuları,
İktisat,
Ekonometri Tezi,
İktisat Tarihi,
Türkiye Ekonomisi,
Finansal Ekonomi ,
İktisadi Kalkınma Ve Büyüme ,
Maliye Politikası ,
Vergi Hukuku ,
Pazarlamaya Giriş,
Envanter Bilanço,
İşletme Yönetimi,
İşletme Finansı,
Yanıt yok